Aix-en-Provence nazywane jest sercem Prowansji oraz centrum najbardziej znanych turystycznych regionów Europy. Na południe rozciąga się morze o kolorze lazuru i Calanques. Na Zachodzie od miasta leży rejon Camargue , naturalny park zwanym francuskim dzikim zachodem. W rejonie północno-zachodnim od Aix położone są góry Alpilles z Eygalières Aureille i znany szlak turystyczny. Na Północ sięga rejon pachnący lawendą Luberon i jego prowansalskie miasteczka : jak choćby Lourmarin, czy Gordes. Na wschodzie od Aix leży wielki kanion Europy: Gorges du Verdon i łańcuch gór Sainte Baume. Zróżnicowane środowisko, przyroda i zwierzęta. Dzieki autostradom można cieszyć się podróżami do Aix z Nicei (180 km) w 2:15 z Lyonu (300km) w 3:30 w Awinionu (80km) w 1:15, z Marsylii (30km) w 30 minut.
Aix-en-Provence zostało założone w czasach rzymskich w roku 123 przez konsula Sextiusa Calviniusa, by po upadku cesarstwa przejść pod panowanie Wizygotów. W wiekach średnich stało się stolicą hrabstwa Prowansji. Swój rozkwit przeżywało od około XII wieku, stając się jednocześnie ośrodkiem artystycznym i naukowym. Na uliczkach można dostrzec tabliczki z podwójnymi nazwami w języku francuskim i prowansalskim. Prowansja i Aix przeszło do korony Francji w 1487. W 1501 Ludwik XII założył w Aix Parlament istniejący aż do 1789 roku.
Małe place, wąskie uliczki, klimatyczne kawiarnie i sklepy, prowansalski jarmark, otoczenie pięknych roślin surmii, oleandrów, lawendy i tymianku.
To tutaj 25 stycznia 1816 roku utworzył i zamieszkał razem z czterema ochotnikami Św. Eugeniusz de Mazenod, późniejszy biskup Marsylii, tworząc najstarszy dom Misjonarzy Prowansji obecnie zwanych, jako Zgromadzenie Oblatów Maryi Niepokalanej, w którym przebywają oni do dziś dnia.
Klimatyczne miasteczko
Aix to klimatyczne prowansalskie miasto, małe place, wąskie uliczki, wiecznie oblegane kawiarnie i sklepy z przysmakami prowansalskimi, kolorowy jarmark, to uliczki i place tonące w pięknie roślin surmii, oleandrów, lawendy i tymianku.
Aix-en-Provence posiada 23 fontanny, dzięki którym zawdzięcza swoją renomę – jednego z najpiękniejszych miast we Francji. Są to Fontaine de la place d’Albertas (1912), Fontaine d’Argent, Fontaine de la place des Augustins (1620), Fontaine rue des Bagniers (1685) z umieszczonym medalionem Cézanne’a, Fontaine de la place Bellegarde (1852), Fontaine des deux canons (1532) , Fontaine Espeluque (1618), Fontaine des Fontêtes (1715), Fontaine de l’Hôtel de Ville (1756), Fontaine de la place des prêcheurs (1758), Fontaine des 4 dauphins (1667), Fontaine de la place des Tanneurs (1761), Fontaine des trois ormeaux (1632), Fontaine St-Louis (1843) , Fontaine Pascal (1922), Fontaine Villeverte (1683), Fontaine du Roi René (1819, 1923), Fontaine des neuf canons, gdzie był kiedyś wodopój dla zwierząt. Fontaine de la Rotonde (1860) najbardziej efektowna, przy placu General de Gaullena skrzyżowaniu alei z widokiem na Cours Mirabeau ( posąg Sprawiedliwości) , drogę do Marsylii ( posąg Rolnictwa) i Awinionu ( posąg Sztuk), zasilana jest wodami Verdon. To duży okrągły basen ze średnicą 32 metrów i wysokości ok. 12 m ozdobionymi poprzez lwy, łabędzie i delfiny dosiadane przez aniołów. Fontaine d’eau chaude (1667, 1734) Fontanna ciepłej wody o temperaturze 18°C na wysokości ulicy Clemenceau została zbudowana w 1667 roku i przekształcona w 1734. Woda w tej fontannie spływa na ogromną omszałą skałę.
W Aix znajdują się ciepłe i zimne wody lecznicze, znane już od czasów rzymskich. Wykorzystywano je do kąpieli pielęgnacyjnych i leczniczych. Rzymskie budowle zniszczone przez Saracenów odbudowali hrabiowie Prowansji.
W Aix-en-Provence znajduje się jeden z najwspanialszych deptaków Europy Cours Mirabeau, drzewa, fontanny, kawiarnie, wspaniałe kamienice po bokach, zabytki.
W kawiarenkach na Cours Mirabeau pije się kawę z tradycyjnym, produkowanym w Aix ciasteczkiem Callisons de Provence, przyrządzanym z cukrzonych migdałów, kandyzowanych owoców, zawiniętych w cieniutki opłatek. Callisons w Aix pojawiły się około 1473 roku na weselu drugiego małżeństwa króla René, wtedy narodziło się CALISSONS Aix. Producenci calissons zebrani w l’UFCA (Union des Fabricants des Calissons d’Aix) starają się zachować cztery wieki tradycji.
Jedną ze znanych kawiarni jest Les Deux Garcons, (53 Cours Mirabeau), istniejąca od 1792 roku, którą nazwano na pamiątkę dwóch kelnerów, którzy ją kupili w 1840 roku. miejsce spotkań osób związanych ze sztuką i rozrywką. To miejsce nadal pamięta o osobowościach, które w niej gościły, Raimu, Jouvet, Minstinguett Andre Maurois Churchill, Saara, Picasso, Bosco, Edith Piaf, Cendrarsa, Trenet, Delon, Belmondo, Tino Rossi, Jean Cocteau, Darius Milhaud, Paul Cezanne Mignet Emile Zola, Camus, Pagnol. Jean Giono napisał : „le café des Deux Garçons à une histoire parallèle à l’histoire de Provence”- historia kawiarni des Deux Garçons jest odbiciem historii Prowansji. A historia ta nadal się tutaj toczy. Dzisiaj bywają tutaj Sophie Marceau, Patrick Bruel, Jean Reno, Hugh Grant, George Clooney i inni.
Znani mieszkańcy Aix-en-Provence
Aix to serce sztuki i kultury położone w sercu Prowansji. Z tym miejscem są związani znani ludzie:
Paul Cézanne, malarz (1839-1906), jeden z najsłynniejszych artystów XIX wieku.rodził się w 1839 roku i zmarł w 1906 roku. Był liderem ruchu impresjonistów. Jego atelier przyjmuje rocznie około 40 000 gości z całego świata. Paul Cezanne ma teraz drogę swojego życia ulicami Aix-en-Provence do Masywu Sainte Victoire. Po Aix można wędrować oznakowanym na chodniku szlakiem Cézanne.
François Granet, malarz (1775 – 1849) urodził się w Aix-en-Provence, gdzie spotkał się w Miejskiej Szkole Rysunkowej J. De Forbin stał się wiernym przyjacielem. Powołany w 1824 roku kurator Królewskie Muzeum i członek Instytutu był kustoszem Muzeum w Wersalu. Po powrocie do swojego rodzinnego miasta, przekazał wszystkie swoje prace dla miasta Aix który założyło muzeum nazwane jego imieniem.
Adolphe Thiers, polityk, dziennikarz i historyk (1797 – 1877), po studiach w Aix rozpoczyna krajową karierę polityczną.
Pisarz Emile Zola (1840 – 1902) spędził swoje dzieciństwo i młodość w Aix-en-Provence, gdzie był bliskim przyjacielem Paula Cézanne’a.
Pisarz Joseph D’Arbaud, urodził się w Aix-en-Provence w 1874 roku (zmarł w 1950), pisarz prowansalski.
Kompozytor Darius Milhaud (1892 – 1974), urodzony w Marsylii, dzieciństwo spędził w Aix i został pochowany na cmentarzu św Piotra w Aix.
Malarz Jean-Antoine Constantin ( 1756-1844) urodzony w Marsylii, ale całe swoje życie spędził w Aix-En-Provence, gdzie także zmarł.
Malarz Louise Germain ( 1874-1939) pochowany na cmentarzu św Piotra w Aix-en Provence
Uniwersytet w Aix-en-Provence
Miasto jest ważnym ośrodkiem naukowym, w którym działa jeden z najstarszych i najwybitniejszych uniwersytetów francuskich, założony w 1409 roku przez Ludwika II de Provence. Część miasta, gdzie mieszczą się budynki uniwersytetu porównywana jest do Dzielnicy Łacińskiej Paryża.
W uniwersytecie Aix-en-Provence podjął studia prawnicze w 1848 roku Portalis Frédéric Mistral zakończone licencjatem. Napisał wtedy dziesięć utworów, które weszły w skład antologii Li Prouvençalo (Prowansalki), wydanej przez Roumanille’a w Awinionie (1852). Studia prawnicze na uniwersytecie w Aix-en-Provence, zgodnie z wolą ojca podjął także Paul Cézanne, co go jednak wcale nie interesowało, dlatego równolegle do studiów uczęszczał na lekcje rysunku. Zakończyło się to przerwaniem studiów i całkowitemu poświęceniu się malarstwu. Wyobraźcie sobie, co by się stało gdyby tego nie zrobił.
Tutaj studiowali także:
Georges Duby (1919 -1996) był francuskim historykiem specjalizujący się w historii społecznej i gospodarczej średniowiecza, jeden z najbardziej wpływowych średniowiecznych historyków XX wieku i był jednym z najwybitniejszych intelektualistów francuskich od 1970 aż do śmierci w 1996 roku.
Jean-Marie Gustave Le Clézio ( ur. 1940) pisarz i profesor. Autor ponad czterdziestu prac, otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury 2008 za całokształt twórczości. W 1964 roku Le Clézio uzyskał tytuł magistra na Uniwersytecie w Prowansji.
Adolphe Thiers ( 1797-1877) prawnik, dziennikarz, historyk i dyplomata francuski. Jest drugim prezydentem Republiki Francuskiej w dniu 31 sierpnia 1871 roku do 24 maja 1873 roku, ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu w Aix-en-Provence
Adrien Le Bihan ( ur. 1938) francuski pisarz, eseista, tłumacz,
Corinne Touzet, ( ur. 1959) aktorka, producent, prezenter
Choe Yun ( ur. 1953 urodzony w Seulu ) autor , uzyskał doktorat na Uniwersytecie Provence w Aix-en-Provence3. Mając 40 lat zadebiutował, został uznany za jednego z najważniejszych twórców współczesnej literatury w Korei.
Robert Guédiguian ( ur. 1953) kończył socjologię na Uniwersytecie w Aix-en-Provence, reżyser, scenarzysta i producent filmowy.