Przewodnik po Prowansji, Le château de Tarascon, Francja, Tarascon,

Tarascon to miasteczko w Prowansji owiane legendą o groźnym smoku i św. Marcie, położone między Avignon i Arles, w części Francji, słynącej z jaskiń wypełnionych „prehistoryczną” sztuką, jednocześnie posiadające najlepiej zachowaną średniowieczną fortecę we Francji Książąt Andegaweńskich, hrabiów Prowansji. Tutaj w każdy ostatni weekend czerwca odbywa się parada wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Legendarna historia skały na której stoi zamek Tarascon wiąże się z historią opisaną w książce ’La Légende dorée’ (1255) przez Jacques de Voragine o życiu św. Marty z Betanii, siostry Marii i Łazarza, przybyłej z Judei i strasznym potworze mieszkającym w rzece i fundamentach dawnej twierdzy zbudowanej wzdłuż Rodanu, naprzeciwko Beaucaure, na której również potem zbudowano Château de Tarascon.

Zgodnie z tradycją prowansalską św. Marta z Betanii przybiła wraz z innymi do brzegów Francji ok. 48 roku łodzią bez wioseł i żagli z Palestyny w miejscowości Saintes Maries de la Mer ( rejon Camargue). Razem z nią przybył też jej brat Łazarz, który został biskupem Marsylii, zaś święta zawędrowała w górę Rodanu do Tarascon.

Zgodnie z legendą prowansalską w tej okolicy żył smok „La Tarasque„ to było pół bestii i pół ryby, większy niż wół, dłuższy niż koń, posiadające zęby ostre jak miecz, głowę miał jak lew, ogon skorpiona, z dwoma skrzydłami po obu stronach, był tak silny, jak dwanaście lwów i niedźwiedzi. Marta pokropiła go święconą wodą, pokazała mu krzyż, a on nagle stanął nieruchomo jak owca, tak że mogła go związać własnym pasem i odtąd przestał ona nękać okolicznych mieszkańców. Na tym miejscu zbudowano klasztor, gdzie Marta wiodła życie oddanie pokucie i modlitwie. Tuż przy zamku, dokładnie gdzie mieszkała św. Marta zbudowano Collégiale Royale Sainte-Marthe, która jest jednym z głównym zabytków obok zamku, gdzie w krypcie znajdują się relikwie świętej Marty.

Św. Marta patronka zapracowanych, gospodyń domowych, hotelarzy, kucharek, sprzątaczek i właścicieli zajazdów przestawiana jest w ikonografii zwykle z siostrą Marią i Jezusem, przy grobie swojego brata Łazarza, podczas wyprawy do Francji, albo ze smokiem prowadzonym na smyczy lub kropionym woda święconą.

„Św. Marta oswaja smoka ( taraska)” Godzinki Henryka VIII (XV wiek), obecnie znajduje się w Morgan Library & Museum Nowym Jorku.

W sztuce religijnej i legendach, smok oznacza Szatana lub demony w ogóle. Wśród innych świętych przedstawianych ze smokiem jest święta Małgorzata z Antiochii i św. Jerzy, nie zapominając o św. Michale Archaniele walczącym ze smokiem. Smok, bestia zwana „La Tarasque” pokonana przez św. Martę z Betanii został upamiętniony w nazwie prowansalskiej miejscowości Tarascon. Od 1474 roku ustanowiono doroczne święto. Początkowo odbywało się one 29 lipca w dzień św. Marty z Betanii, jednak obecnie odbywa się w ostatni weekend czerwca. Ładna dziewczynka w stroju św Marty, prowadzi na wstędze smoka niosąc naczynie z wodą święconą. Tradycja parady ze smokiem znajduje się na liście niematerialnego dziedzictwa UNESCO od roku 2008. ( link)

Dwie stare pocztówki z tego święta „Jeux de la Tarasque” źródło- link

Na tym samym placu co kościół św. Marty znajduje się Château de Tarascon, wybudowany w latach 1400 i 1435, Zamek Książąt Andegaweńskiego, hrabiów Prowansji, Louis II, III, Ludwika René I, będący najlepiej zachowaną średniowieczną fortecę Francji, na modelu Bastille Saint-Antoine w Paryżu, budowanej przez króla Francji Karola V (1364/80). Zamek Tarascon pełnił funkcje wojskową i mieszkalną, to czterdzieści pięć metrów wysokości, trzy- cztery metry grubości ( w murach ), ponad trzydzieści udostępnionych do zwiedzania pokoi oraz ogród. Szczególnym mieszkańcem zamku był król René I (1409-1480) artysta, pisarz, malarz, kolekcjoner rękopisów, sponsor wielkich dzieł z Włoch i północnej Europy, który wykonał w nim wiele udogodnień. Zamek od XV wieku do 1926 pełnił rolę więzienia podczas wojen europejskich dla żołnierzy katalońskich, hiszpańskich, brytyjskich, belgijskich, holenderskich, którzy pozostawili po sobie wygrawerowane na ścianach graffiti. Podczas Rewolucji Francuskiej zamek był miejscem dwóch masakr więźniów w 1795 ( Republikanie) i w 1797 ( Rojaliści). Zamek Tarascon została zarejestrowana w 1840 roku na pierwszej liście ochrony francuskich zabytków.