Ich gęganie uratuje… Ich gęganie przypomni… Nie dowierzacie? Te tak odkrywcze wiadomości dotarły do nas w Przysieku, na Festiwalu Gęsiny, dotarły i to po francusku.
Podczas Kujawsko-Pomorskiego Festiwalu Gęsiny w Przysieku (koło Torunia) 10 listopada 2013 o gęsi i o św. Marcinie, który był biskupem Tours, opowiadał prof. Jean-Pierre Williot z Europejskiego Instytutu Historii i Kultury Wyżywienia w Tours w wykładzie „ L’oie, du partage de la Saint Martin au patrimoine culinaire” (Gęś. Od świętomarcińskiego dzielenia się do kulinarnego dziedzictwa). Wykład i prezentacja w języku francuskim tłumaczone zostały na język polski przez prof.Jarosława Dumanowskiego z UMK.
Ich gęganie uratowało i uratuje
Kiedy w 390 roku p.n.e. na Rzym najechali Galowie, ostatnią nie pokonaną jeszcze częścią miasto było Wzgórze Kapitolińskie. Galowie mieli w planie zdobycie go z zaskoczenia, w nocy. Ale, ale…..dzielne gęsi, poświęcone bogini Junonie, trzymane na Kapitolu stanęły w obronie Rzymu.
A jak ? Swoim gęganiem! Gęgały tak mocno, że pobudziły śpiących obrońców i Galowie zostali pokonani.
Kiedy więc usłyszycie gęgające gęsi, kiedy będzie się wam zdawać, że robią to zbyt głośno, za ochoczo, a może niepotrzebnie, pomyślcie o Rzymie i Kapitolu. Gęsi wiedzą co robią ! Kiedy będziecie podziwiać Kapitol, pomyślcie także o gęsiach kapitolińskich, czujnych strażnikach tego miejsca.
Niech gęsi gęgają!
Ich gęganie to przypomnienie, że w życiu człowieka potrzebna jest religia
Święty Marcin urodził się ( 316/317 r. ) w Panonii, na Węgrzech w rodzinie pogańskiej. Jego ojciec był rzymskim legionistą. W wieku dziesięciu lata Marcin wraz ze swoją rodziną przeniósł się, do Pavi, we Włoszech, gdzie poznał chrześcijan.
W roku 338 Marcin, już jako rzymski legionista, przerzucony został wraz z całym garnizonem w okolice miasta Amiens. Tu właśnie miało miejsce wydarzenie utrwalone w bogatej ikonografii. Kiedy zimą u bram miasta Marcin napotkał półnagiego żebraka oddał mu połowę swojego płaszcza. W nocy we śnie pojawił mu się Chrystus odziany w jego płaszcz i przemówił do aniołów: Patrzcie, jak mnie Marcin, katechumen przyodział. Pod wpływem tych wydarzeń Marcin przystąpił do sakramentu Chrztu w 339 r.
Z Włoch Marcin udał się do Francji, do miasta Poitiers, gdzie został przyjęty przez biskupa św. Hilarego. któremu wyznał swoje pragnienie poświęcenia się Bogu w życiu ascetycznym. Biskup wydzielił mu w pobliskim Ligugé pustelnię, gdzie Marcin zamieszkał z kilkoma towarzyszami. Kiedy w 371 r. zmarł biskup Tours, wierni pragnęli aby Marcin przyjął godność biskupa.
Zgodnie z legendą gęsi pomogły wiernym swoim gęganiem. Św. Marcin nie chciał zaszczytów, był skromnym mnichem i nie chciał zostać biskupem. Kiedy ukrył się w szopie ,w której chowano gęsi one zaczęły gęgać w wniebogłosy, czym zdradziły kryjówkę mnicha, a św. Marcin nie mógł już odmówić szukającym i został nowym biskupem w Tours.
4 lipca 371 roku św. Marcin otrzymał święcenia kapłańskie i sakrę biskupią. Będąc przez 26 lat biskupem Tours, pozostał takim, jakim był jako zakonnik. Zmarł 8 listopada 397 r. w Candes nad rzeką Vienne, a 11 listopada został pochowany w Tours (Francja). Kult św. Marcina zaczął się szerzyć od połowy VI wieku – najpierw we Francji, a z czasem w całej Europie. Tours z grobem świętego stało się ważnym miejscem pielgrzymkowym.
Bazylika św. Marcina w Tours ( FR)- link
Gęganie, które zdradziło św. Marcina to symbol, to przypomnienie, że w życiu człowieka potrzebna jest religia.
Czytałeś, oglądałeś ?
Gęsi są w herbie włoskiego miasta Orvietto oraz w dzielnicy Gęsi w Sienie.
***
Prof. Jean Pierre Williot, zastępca przewodniczącego rady naukowej Europejskiego Instytutu Historii i Kultury Wyżywienia (IEHCA) w Tours oraz szef zespołu badawczego historii wyżywienia na Uniwersytecie François Rabelais w Tours. Założony w 2001 roku Europejski Instytut Historii i Kultury Wyżywienia prowadzi badania i kształci studentów we Francji, Hiszpanii, Włoszech i Belgii. Instytut przygotowywał wniosek o wpisanie kuchni francuskiej na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO, opracowywał inwentarz francuskiego dziedzictwa kulinarnego oraz stworzył samą koncepcję dziedzictwa kulinarnego jako części niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości. IEHCA od samego początku działa w Tours, mieście św. Marcina, w którym za największy przysmak i symbol całego regionu uznaje się gęś.
Prof. Jarosław Dumanowski, profesor UMK w Toruniu, historyk czasów nowożytnych, specjalizuje się w historii kultury materialnej, historii kultury, kontaktach polsko-francuskich oraz w kulturowej historii kuchni i wyżywienia. Kierownik Zakładu Historii Nowożytnej Instytutu Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu, jest członkiem międzynarodowego komitetu naukowego pisma „Histoire, Economie & Societe” redagowanego na Uniwersytecie Paryż IV Sorbona i członkiem działającego na Sorbonie Centrum Historii Europy Środkowej oraz komitetu redakcyjnego „Kwartalnika Historii Kultury Materialnej”. Inicjator, wydawca i redaktor serii „Monumenta Poloniae Culinaria” (Polskie Zabytki Kulinarne), publikowanej we współpracy z Muzeum Pałacem w Wilanowie. Popularyzator tradycji kulinarnych, współpracuje z szefami kuchni i producentami żywności. Prowadzi poświęcony tradycjom kulinarnym blog www.dumanowski.natemat.pl oraz stronę „Kuchnia staropolska” na www.facebook.com/kuchniastaropolska .